نورپردازی فضای باز؛ چه بخش هایی از فضای باز را می توان نورپردازی کرد؟

امروزه نورپردازی فضای باز  برای مکان‌هایی مانند رستوران‌ها، باغ‌ها، فضای بیرونی مجتمع‌ها و روف‌گاردن‌ها دارای اهمیت زیادی است. اگر اصول نورپردازی در فضاهای باز را بدانید و به‌درستی آن را اجرا کنید، بر روی زیبایی فضا تأثیر فوق‌العاده‌ای می‌گذارد. اینکه کاربری فضا مسکونی باشد یا تجاری تفاوتی ندارد. با استفاده از تجهیزات روشنایی مناسب در فضای باز می توانید در کنار بحث ایمنی فضای جذاب تر داشته باشید. در این مقاله از آرت دیزاین با مدیریت حسام سلیمانی همراه باشید تا با تکنیک های نورپردازی در بخش های مختلف فضای باز بیشتر آشنا شویم.

ضرورت نورپردازی فضای باز

درگذشته توجه زیادی به نورپردازی در فضاهای باز نمی‌شد و تنها در تاریکی شب از آن استفاده می‌کردند که آن هم خیلی به روش اصولی صورت نمی‌گرفت. امروزه باتوجه‌به کاربرد و تأثیر نورپردازی بر فضا، توجه بیشتری به این موضوع می‌شود. آشنایی با انواع لایه‌های نورپردازی در طراحی داخلی کمک می‌کند تا نتیجه بهتری بگیرید. یکی از ضرورت‌های نورپردازی فضای باز افزایش امنیت محیط است. امکان وقوع جرم در فضاهای تاریک بسیار بیشتر است. محیطی تاریک فضایی برای پنهان‌شدن خرابکاران را به وجود می‌آورد.

نورپردازی به حل این مشکل کمک می‌کند. همچنین روشن‌کردن فضاهای عبور و مرور از برخی حوادث و آسیب‌ها جلوگیری می‌کند. روشنایی مسیرهای عبور از گم‌شدن افراد در مسیرها هم جلوگیری می‌کند و مسیریابی را آسان‌تر می‌کند. زیبایی در فضاهای تجاری و مکان‌هایی مانند کافه‌ها و رستوران‌ها برای پیشرفت در بیزینس واجب و ضروری است. اگر اصول نورپردازی در فضاهای باز را بدانید و به‌درستی از آن‌ها استفاده کنید، جذابیت فضا چندین برابر می‌شود.

تجهیزات نورپردازی برای فضای باز

لامپ‌ها و تجهیزاتی که برای طراحی فضاهای باز استفاده می‌کنیم باید دارای ویژگی‌هایی باشند تا تأثیرگذاری بیشتری داشته باشند. همچنین باید با اصول نورپردازی در فضاهای باز هماهنگی داشته باشد. برخی از این ویژگی‌ها شامل موارد زیر است:

• قدرت نور زیاد
• پخش نور به طور یکنواخت
• کمترین میزان اتلاف پرتو نور
• در برابر گردوغبار مقامت زیادی داشته باشد

پروژکتورها و چراغ‌های خیابانی از مواردی هستند که دارای موارد ذکر شده هستند و در نورپردازی فضای باز، بسیار کاربردی هستند.

انواع نورپردازی

باتوجه‌به اصول نورپردازی در فضاهای باز و انواع نورپردازی در دکوراسیون داخلی باید از نورهایی استفاده کنید که دید خوبی داشته باشند و در کنار آن باعث خسته شدن چشم هم نشوند. باتوجه‌به این نکات با ترکیب سه دسته نور می توان طراحی را انجام داد.

1. نور پردازی اصلی

وظیفه نورپردازی اصلی در فضای باز، روشن‌کردن محیط و بهبود دید است. برای نورپردازی اصلی باید از تجهیزاتی استفاده کرد که قدرت پخش نور زیادی دارد. پروژکتور فضای باز یکی از تجهیزاتی است که در نورپردازی اصلی بسیار کاربردی است. نور اصلی برای اثر بهتر باید در ارتفاعات پایین و به‌صورت موضعی قرار گیرد. نورپردازی اصلی در فضای باز بیشتر بر روی دیوارها و ستون‌های اصلی اجرا می‌شود.

2. نورپردازی فضای باز؛ نور کمکی

از نور کمکی بیشتر در مکان‌هایی استفاده می‌شود که در احتمال خطر سقوط وجود دارد. اصولاً در اطراف استخرها، چاه، راه‌پله و بالکن از نور کمکی استفاده می‌شود. تجهیزات موردنیاز برای نور کمکی در نورپردازی فضای باز به توان زیادی احتیاج ندارند. یکی از تجهیزات پرکاربرد در این زمینه چراغ‌های دفنی است. چراغ‌های دفنی مزیت‌های بسیاری دارند. این چراغ‌ها مزاحمتی برای رفت‌وآمد ایجاد نمی‌کنند و نسبت به خیلی از چراغ‌ها کم‌مصرف هستند.

3. نور جلوه ساز

نور جلوه‌ساز بیشتر در مکان‌هایی که نیاز به تزیین و جلوه‌های بصری دارد مورداستفاده قرار می‌گیرد. یکی از ویژگی‌های نور جلوه‌ساز، چراغ‌هایی با رنگ‌های متنوع است که به جذابیت نورپردازی فضای باز ما کمک بسیاری می‌کند. در استفاده از نور جلوه‌ساز باید از خلاقیت خود و در جهت و زاویه‌ای درست از آن استفاده کنید. نور جلوه‌ساز در اطراف درخت‌ها، پایه میزها و معماری ستون‌ها بسیار کاربردی است.

تکنیک های نورپردازی در بخش های مختلف فضای باز

نورپردازی فضای باز محدود به یک نقطه یا مکان نمی‌شود. نورپردازی در مکان‌های مختلفی مانند فضای سبز و پارک‌ها، مکان‌های تجاری، طراحی روف‌ گاردن، طراحی ویلا و… دارای اهمیت ویژه‌ای است. برای اینکه یک طراحی خوب داشته باشید باید محیط هدف خود را خوب بشناسید. در ادامه به بررسی دقیق‌تر طراحی چند فضای مختلف می‌پردازیم.

1. اصول نورپردازی در فضاهای باز سبز و پارک ها

فاصله مناسب چراغ ها در دکوراسیون داخلی و خارجی دارای اهمیت است. یکی از مواردی که باید در طراحی پارک‌ها به آن توجه کرد، فاصله بین پایه چراغ‌ها است. در مسیرهای اصلی فاصله چراغ‌ها از 10 متر و در  مسیرهای فرعی از 25 متر نباید بیشتر باشد. در هنگام نورپردازی درخت‌ها باید توجه داشت نور آن به چشم عابرین نتابد. برای حل این مشکل می‌توان چراغ‌ها را به‌صورت شیب‌دار و پشت مسیر چراغ‌ها یا در ارتفاعی بلندتر از قد عابرین را نصب کرد.

هنگام نورپردازی درخت‌های جوان به دلیل اینکه رشد این درخت‌ها سریع است، در طراحی نورپردازی فضای باز باید در نظر گرفته شود. یکی از نکاتی که در فضای سبز باید رعایت کنیم انتخاب تجهیزات است. باید تجهیزاتی را انتخاب کنیم که در برابر گردوغبار و رطوبت مقاومت زیادی داشته باشد. چراغ‌های خیابانی و پروژکتور COB LED از جمله تجهیزاتی هستند که در طراحی پارک‌ها و فضای باز بسیار مورداستفاده قرار می‌گیرند.

2. نورپردازی فضای باز مکان های تجاری و مسکونی

سایه‌ها را به‌دقت بررسی کنید تا مکانی برای وقوع جرم یا پنهان‌شدن خرابکاران به وجود نیاورد. همچنین باید توجه داشت این مکان‌ها خطری برای عبور و مرور کودکان و سالمندان نداشته باشند.  با استفاده از تکنیک های نورپردازی در بخش های مختلف فضای باز می‌توانید بخش‌هایی که دوست دارید را جلوه‌گر کنید. هر ساختمانی دارای یک نقطه کانون توجه است. با نورپردازی مناسب می‌توانید نقطه کانونی ساختمان را در طول شبانه‌روز در معرض دید قرار دهید.

تا جایی که امکان دارد نور را به‌گونه‌ای قرار دهید که مستقیم به چشم نتابد. نور مستقیم باعث خستگی چشم می‌شود و شخص نمی‌تواند مدت‌زمان زیادی در آن مکان قرار گیرد. همچنین چشم انسان به تقارن علاقه دارد. در نورپردازی فضای باز مانند طراحی داخلی رستوران یا کافی شاپ خود سعی کنید تعادل را رعایت کنید و نقطه‌ای را بسیار تیره یا بسیار روشن نکنید.

تکنیک‌ هایی برای جذاب ‌تر نشان‌دادن فضا

نورپردازی تلفیقی از علم و هنر است. با استفاده از اصول نورپردازی در فضاهای باز و خلاقیت خود می‌توانید محیطی فوق‌العاده به وجود آورید. در ادامه چند مورد از  تکنیک های نورپردازی در بخش های مختلف فضای باز برای زیبایی را ذکر می‌کنیم:

• اگر در محیط نمای معماری خاصی ندارید می‌توانید با برجسته‌تر نشان‌دادن عناصر طبیعی محیط را جذاب‌تر نشان دهید. درختان و بوته‌های گیاه گزینه‌های خوبی برای این کار است.
• برای نورپردازی فضای باز نیازی به تجهیزات خیلی عجیب و خاصی ندارید. استفاده از تجهیزات ساده در موقعیت مناسب بسیار مفید است. بازی با سایه‌ها تأثیر زیادی بر جذابیت محیط دارد. چراغ را به‌گونه‌ای می‌توانید جانمایی کنید که بخشی را روشن‌تر کند و روی قسمت‌های دیگر سایه بیندازد.
• از چراغ‌های پایه‌بلند استفاده کنید. این چراغ‌ها نوری گرم و دلنشین را ساطع می‌کنند که به افراد حس آرامش می‌دهد.
• تعادل را رعایت کنید. نورپردازی فضای باز را به‌گونه‌ای انجام دهید که نور کافی وجود داشته باشد؛ ولی چشم بیننده را آزار ندهد.
• از نورپردازی غیرمستقیم استفاده کنید. این کار باعث می‌شود فضا آرام و خلوت به نظر برسد.

نورپردازی فضای باز؛ تکنیک های نورپردازی با توجه رنگ و زاویه

باتوجه‌به کاربرد فضا از رنگ  و نور مناسب استفاده کنید. همچنین زاویه دهی و اینکه از کدام سمت نور را به شی یا نما بتابانید، تأثیر زیادی دارد.

• در فضای سبز از نور سفید بیشتر استفاده کنید.
• آب‌نماها و استخرها را با نوری به رنگ آبی تلفیق کنید تا جذاب‌تر به نظر برسند.
• استفاده از چراغ‌هایی که نور را به سمت بالا ساطع می‌کنند به نمای معماری شما جلوه بسیاری می‌دهد و فضا را جذاب‌تر می‌کند.
• نورپردازی روبه‌بالا برای دید جهتی. در این روش تنها یک سمت سوژه نور می‌تابد. در این شیوه چراغ روی زمین و زیر سوژه قرار می‌گیرد. این شیوه برای جلوه‌دادن به مجسمه‌ها، درختان بزرگ و پرچم مناسب است.
• از نورپردازی زاویه‌دار برای افزایش جلوه بصری در نورپردازی فضای باز استفاده کنید.

سیستم‌ های هوشمند برای صرفه ‌جویی در هزینه و انرژی

برای صرفه‌جویی در هزینه می‌توانید از سیستم‌های اتوماتیک استفاده کنید. چراغ‌های سنسور دار به طور دائم روشن نیستند و در زمان‌هایی که شخصی از آن منطقه عبور می‌کند، روشن می‌شوند. البته باید توجه داشت استفاده ازاین‌گونه چراغ‌ها برای تمامی مکان‌ها مناسب نیست؛ برای مثال استفاده از این چراغ‌ها در نورپردازی فضای باز و طراحی داخلی رستوران‌ها و باغ تالارها اصلاً مناسب نیست.

همچنین برای صرفه‌جویی، از چراغ‌هایی با طول عمر زیاد استفاده کنید. چراغ‌های LED از لامپ‌های رشته‌ای عمر خیلی بیشتری دارند و استفاده از این چراغ‌ها به شرطی که از برندهای معتبر باشد کمک زیای به‌صرفه جویی می‌کنند.

تجهیزاتی که برای نورپردازی در فضای باز استفاده می‌کنیم باید مقاومت خوبی در برابر شرایط آب‌وهوایی داشته باشد تا مجبور به تعویض زودهنگام آن‌ها نشوید. درجه IP نشان‌دهنده مقاومت چراغ در برابر شرایط آب‌وهوایی است که با دو عدد نشان داده می‌شود. عدد اول مقاومت در برابر گردوغبار و عدد دوم مقاومت در برابر آب و رطوبت را نشان می‌دهد. چراغ‌های مورداستفاده در فضاهای باز باید دارای IP بالاتر از 44 باشند.

جمع‌بندی

امروزه نورپردازی فضای باز دارای اهمیت ویژه‌ای است. با استفاده از تکنیک های نورپردازی در بخش های مختلف فضای باز می‌توانید عیب‌های فضا یا ساختمان را بپوشانید یا زیبایی‌های محیط را دوچندان کنید. برای اینکه محیطی جذاب و دلنشین داشته باشید باید با اصول نورپردازی در فضاهای باز آشنایی کافی را داشته باشید. گروه آرت دیزاین با مدیریت حسام سلیمانی، با سال‌ها تجربه سعی دارد تا فضاهای شما را به بهترین حالت ممکن و با متریالی درجه یک دیزاین کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره با متخصصان آرت دیزاین به صفحه تماس با ما مراجعه کنید.