سبک هنری؛ سبک آرت دکو در طراحی داخلی + ایده اجرایی

همان‌طور که مجلۀ Veranda را ورق می‌زدم در صفحات میانی چشمم به دکوراسیون داخلی بسیار زیبایی افتاد. تا لحظاتی به این سبک معماری و دکوراسیون خیره مانده بودم. در زیرِ تصویر این کلمات چاپ شده بود: Art Deco. بله سبک آرت دکو (Art Deco) یکی از سبک‌های مجلل و فاخر معماری و طراحی داخلی است. خاستگاه این سبک کشور فرانسه است. سبک آرت دکو در طراحی داخلی انعطاف‌پذیری خوبی دارد. طراحی داخلی دکوراسیون به سبک آرت دکو به دلیل استفاده از وسایل فلزی با سطح براق، طراحی خاص و اشکال هندسی جلوه زیبایی دارد. در این مطلب از وب‌سایت حسام سلیمانی طراح داخلی و مجری دکوراسیون فضاهای اداری، مسکونی و تجاری تصمیم داریم درباره ویژگی سبک آرت دکو و خصوصیات این سبک هنری صحبت کنیم.

سبک آرت دکو در طراحی داخلی (Art Deco)

در اوایل دهه 1920 میلادی و قبل از شروع جنگ جهانی اول هنرمندان فرانسوی با معرفی سبک آرت دکو در طراحی داخلی ساختمان سبکی فاخر و اشرافی را به دنیای هنر و معماری عرضه کردند. سبک آرت دکو (Art Deco) یکی از پرطرف‌دارترین و متمایزترین سبک‌های دکوراسیون داخلی در قرن 20 بود. طراحی داخلی دکوراسیون به سبک آرت دکو یک سبک لوکس، تجملاتی و بسیار محبوب است و در مقایسه با سایر سبک‌ها نیازمند بودجۀ بیشتری است.

ویژگی‌های سبک آرت دکو (Art Deco)

خاص‌ترین ویژگی سبک آرت دکو در طراحی داخلی مربوط به ویژگی‌های ظاهری آن است. خطوط صاف، اشکال هندسی و فرم‌های ساده که مشخصۀ حرکت هستند مهم‌ترین ویژگی‌های سبک آرت دکو (Art Deco) هستند. در طراحی داخلی به سبک آرت دکو توجه به هندسه داخلی محیط اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل خطوط مستقیم، زیگزاگ، و اشکال هندسی ساده مانند مثلث، مربع، لوزی و دایره به‌صورت موزون در سبک آرت دکو (Art Deco) به کار می‌رود. کاربرد خطوط و اشکال هندسی در کنار استفاده از فلزات طلایی و نقره‌ای، سطوح براق، آینه‌های دارای اشکال هندسی، شیشه، و لوسترهای خاص در طراحی داخلی به سبک آرت دکو جلوه‌ای از زرق‌وبرق، زیبایی، اشرافی‌گری و تجمل را به فضای زندگی شما وارد می‌کند. در سبک آرت دکو در طراحی داخلی ساختمان خبری از احساسات لطیف یا رمانتیک نیست.

 به همین دلیل می‌توان گفت مهم‌ترین ویژگی سبک آرت دکو (Art Deco) کاربرد الگوهای هندسی است و شما چیزی از الگوهای گل‌دار یا چهارخانه نمی‌بینید. در طراحی داخلی دکوراسیون به سبک آرت دکو (Art Deco) ویژگی‌ها و قوانین ظاهری و باطنی به شکلی زیبا نمود می‌یابند. در قسمت بعدی ویژگی‌های ظاهری و باطنی سبک آرت دکو در طراحی داخلی را معرفی می‌کنیم.

ویژگی‌های ظاهری و معنوی سبک آرت دکو در طراحی داخلی

در مبحث بررسی ویژگی‌های سبک طراحی داخلی آرت دکو دودسته ویژگی داریم که هر کدام را جداگانه بررسی می‌کنیم.

1. ویژگی‌های ظاهری سبک آرت دکو (Art Deco)

در این سبک هنری رنگ‌های بکار رفته و اشکال پویا نقش بسیار مهمی دارند. می‌توان گفت استفاده هوشمندانه و جسورانه از اشکال یکی از ویژگی‌های بارز این سبک هنری است. توجه به هندسه داخلی محیط و ایجاد تقارن اهمیت زیادی دارد. در سبک آرت دکو (Art Deco) طرح‌های پله‌ای و نقش‌های زاویه‌دار به طور مکرر استفاده می‌شود. با استفاده از یک‌شکل هندسی خاص در مقیاس بزرگ می‌توان تأثیر بیشتری ایجاد کرد. ویژگی دیگر سبک آرت دکو در طراحی داخلی استفاده هوشمندانه از رنگ‌ها است. خصوصیات ظاهری دیگری که در سبک آرت دکو مشاهده می‌شود سطوح براق و صیقلی است؛ مانند استفاده از مرمر صیقلی، شیشه، کروم و فلزات طلاکاری شده که همراه با چرم اصل، عاج و چوب استفاده می‌شود.  

1. ویژگی ظاهری؛ رنگ در سبک آرت دکو (Art Deco)

در طراحی داخلی ساختمان به سبک آرت دکو استفاده صحیح از رنگ و ترکیب رنگ نقش بسیار مهمی دارد و باید بر اساس ویژگی سبک آرت دکو (Art Deco) رنگ‌های متناسب بکار روند. در سبک آرت دکو در طراحی داخلی ساختمان رنگ‌های زنده و روشن استفاده می‌شود. همچنین این رنگ‌ها با رنگ‌های متضاد ترکیب می‌شوند. البته سه‌رنگ نقره‌ای، کروم و مشکی براق و متالیک با جلا و درخشش خود در رده نخست سبک آرت دکو قرار دارند. می‌توان ترکیبی از رنگ‌های کرم و بژ ملایم را نیز بکار برد؛ ولی اولویت با سه‌رنگ نقره‌ای، کروم و مشکی است.

از طرف دیگر در ترکیب رنگ‌ها پرکاربردترین موارد ترکیب سیاه‌وسفید، سورمه‌ای و بژ و همچنین طلایی و سیاه است. البته ترکیب رنگی سیاه‌وسفید نیز پالت رنگی ویژه آرت دکو (Art Deco) به‌حساب می‌آید و مشخصه اصلی این سبک هنری است. در طراحی داخلی دکوراسیون به سبک آرت دکو طیف‌های رنگی دیگری نیز استفاده می‌شود که می‌توان به این موارد اشاره کرد: طیف رنگی از قرمز به زرد، نارنجی و بنفش، سبز و آبی که می‌توانند ترکیب رنگی زیبایی با مشکی و کروم پدید آورند.

2. اشکال هندسی در طراحی داخلی دکوراسیون به سبک آرت دکو

همان‌طور که اشاره کردیم بارزترین ویژگی ظاهری سبک آرت دکو در طراحی داخلی ساختمان استفاده از الگوهای هندسی است. در طراحی داخلی دکوراسیون به سبک آرت دکو (Art Deco) از اشکال هندسی همچون اشکال مثلثی، ذوزنقه‌ای و زیگزاگ، خطی و زاویه‌ای، الگوهای شورون، فرم‌های پلکانی و منحنی‌های باز استفاده می‌شود. همچنین می‌توان از کفپوش‌های چوبی، کفپوش شطرنجی سیاه‌وسفید همراه با الگوهای هندسی مکعبی و طرح‌هایی که توهم نوری ایجاد می‌کنند، استفاده کرد. برای لوسترها با فرم‌های زاویه‌دار و تیز می‌توان طرح‌های پلکانی و هندسی استفاده کرد. این روش بر جذابیت سبک آرت دکو (Art Deco) می‌افزاید. به طور معمول سبک‌های آرت دکو سبک‌های پلکانی یا تابشی دارند و کاربرد طرح‌های هندسی بر اساس کلاسیک‌گرایی یونانی (سبک یونانی) و رومی است.

3. ویژگی ظاهری جذاب؛ سطوح براق و صیقلی

دیگر ویژگی سبک آرت دکو در طراحی داخلی استفاده از سطوح براق و صیقلی است. در سبک آرت دکو برای ایجاد درخشندگی بیشتر، برای کف خانه از سنگ مرمر، پالت‌های چوبی درخشنده، کاشی و سرامیک براق استفاده می‌شود. استفاده از چوب آبنوس، چوب زبرا، چوب‌های جلاخورده با روکش لاکی موجب القای زرق‌وبرق و تجمل به محیط می‌شود. سطوح و پوشش‌های براق فلزی در وسایل و مبلمان منزل در سبک آرت دکو (Art Deco) بسیار بارز است. جنس این پوشش‌ها غالباً از برنج، کروم و سایر فلزات براق است. استفاده از وسایل نقره‌ای، کریستال، یشم و آینه‌های قاب‌دار از استیل یا نقره از موارد دیگر کاربرد سطوح براق در طراحی داخلی به سبک آرت دکو است.

2. ویژگی‌های معنوی سبک آرت دکو (Art Deco)

در طراحی داخلی دکوراسیون به سبک آرت دکو (Art Deco) وسایل تزئینی، آینه، لوستر، مبلمان، تابلوهای هنری و مجسمه‌ها باید بتوانند احساس تجمل و گران‌بودن را در بیننده ایجاد کنند. به‌عبارت‌دیگر برای سبک آرت دکو در طراحی داخلی باید تجمل، زرق‌وبرق و لوکس بودن در فضا موج بزند. به همین دلیل در این سبک از سطوح براق، طلایی، رنگ‌های متالیک، نقره، عاج و یشم استفاده می‌شود.

با استفاده از وسایل روشنایی خاص مانند لوسترها و وسایل روشنایی دارای جنس ترکیبی شیشه و کروم و الگوهای هندسی و متقارن می‌توان با تلألؤ نور، تجمل و تفاخر را در فضا تزریق کرد. استفاده از چوب زبرا در سبک آرت دکو نیز می‌تواند زرق‌وبرق و زیبایی را در فضا منتشر کند. چوب زبرا درخت بومی آمریکای مرکزی است. چوبی به رنگ طلایی کم‌رنگ با رگه‌های باریک قهوه‌ای تیره تا سیاه که استفاده از آن برای سبک آرت دکو در طراحی داخلی می‌تواند نشانه دیگری از تجمل باشد.

1. نقش‌های سنتی

در طراحی داخلی دکوراسیون به سبک آرت دکو (Art Deco) می‌توان از نقش‌های سنتی اقوام و ملل گوناگون استفاده کرد؛ مثلاً می‌توان از گلدان‌های چینی، فرش‌های دستبافت شرقی، عاج، چرم و پوست حیوانات، مجسمه‌های آفریقایی، طبل‌های تزئینی و پارتیشن‌های ژاپنی استفاده کرد.

2. نورپردازی

یکی دیگر از ویژگی‌های موردتوجه در سبک آرت دکو (Art deco) نورپردازی است. نورپردازی سبک آرت دکو در طراحی داخلی اهمیت زیادی دارد. اهمیت‌ندادن به نورپردازی در این سبک نتیجه عکس خواهد داد. در سبک آرت دکو می‌توان از لوسترها و آباژورهایی با طرح‌های مدرن و اشکال هندسی استفاده کرد. بهتر است چراغ‌ها و منابع روشنایی از جنس آلومینیوم، کروم، برنز نیکل و برنج باشد. اگر اتاق یا سالن پذیرایی ابعاد کوچکی دارد، بهتر است از لوسترهای بزرگ یا لامپ‌های بیشتر استفاده کنید. در بخش نورپردازی طراحی داخلی به سبک آرت دکو (Art Deco) نور از سمت بالابه‌پایین تابیده می‌شود. استفاده از چراغ‌های رومیزی و آباژورها با طرح‌های لوکس با پایه‌های مجسمه‌های سبک یونان یکی دیگر از گزینه‌های منتخب در نورپردازی سبک آرت دکو در طراحی داخلی ساختمان است. چراغ‌های دارای نور گرم و زردرنگ با سبک آرت دکو سازگاری خوبی دارند.

3. پرده و مبلمان

از دیگر موارد مهم در طراحی داخلی دکوراسیون به سبک آرت دکو (Art Deco) پرده‌ها و مبلمان است. در انتخاب پرده برای سبک آرت دکو دقت داشته باشید از پارچه‌های باکیفیت و مجلل برای پرده‌ها استفاده کنید و تاحدامکان به سمت پارچه‌های گل‌دار نروید؛ اما می‌توانید پارچه‌های طرح‌دار زیگزاگی، طرح‌های پلنگی و گورخری و الگوهای هندسی بکار ببرید. در سبک Art Deco استفاده از پارچه‌های مخمل ابریشمی با بافت‌های درشت، بالش و کوسن‌های گل‌دوزی شده با نخ طلایی گزینه‌هایی عالی هستند. برای مبلمان نیز باید دقت کرد. در سبک آرت دکو از مبلمان‌هایی با خطوط منحنی و طراحی ظریف استفاده می‌شود. البته در انتخاب مبلمان برای سبک آرت دکو در طراحی داخلی دو گزینه وجود دارد:

1. سبک مدرن: مبلمان‌های کوچک و ظریف

2. سبک کلاسیک: مبلمان‌های بزرگ یا چرم

باید به‌خاطر داشت که در طراحی داخلی دکوراسیون به سبک آرت دکو نباید از مبلمان با طرح‌های گل‌دار استفاده کرد. بهتر است مبلمان چوبی از جنس گردو، افرا یا چوب بلسان بنفش باشد. مبلمان فلزی هم از جنس کروم و استیل باشد. در سبک کلاسیک می‌توانید از مبلمان چرم هم کمک بگیرید. گروه آرت دیزاین علاوه بر طراحی و دیزاین فضاهای داخلی مکان‌های مختلف، در زمینه تولید انواع مبل چرم فعالیت دارد. چرم استفاده شده در تولید مبلمان چرم توسط گروه آرت دیزاین علاوه بر کیفیت، طبیعی است و زیبایی خاصی را در فضای استفاده شده ایجاد می‌کند. می‌توانید در وب‌سایت آرت دیزاین از کاتالوگ محصولات دیدن کنید.

جمع‌بندی

سبک آرت دکو در طراحی داخلی دارای تجمل ذاتی است. استفاده از رنگ‌های خاص و براق، کاربرد نقره، کریستال، سطوح براق، لوسترها و وسایل روشنایی از جنس ترکیبی کروم و شیشه، آینه‌هایی با قاب‌های براق، نورپردازی‌های منحصربه‌فرد، مبلمان و پرده‌های خاص و… همگی از ویژگی‌های سبک مجلل و لوکس آرت دکو (Art Deco) است. طراحی داخلی دکوراسیون به سبک آرت دکو که در قرن بیستم توسط هنرمندان فرانسوی معرفی شد، هنوز هم طرف‌داران خاص خود را دارد و زیبایی همراه با تجمل، زرق‌وبرق و اشرافی‌گری را به بیننده القا می‌کند. براق بودن المان‌ها و اکسسوری‌های استفاده شده ویژگی سبک آرت دکو هستند که تأثیرات مثبتی در فضای داخلی ایجاد می‌کنند.

برای اجرای سبک آرت دکو و دیگر سبک‌ها در طراحی فضاهای داخلی اداری تجاری مسکونی می‌توانید از گروه آرت دیزاین با مدیریت حسام سلیمانی کمک بگیرید. با مراجعه وب‌سایت حسام سلیمانی می‌توانید از نمونه کارها دیدن کنید.